Po ponad dwóch latach prac nad tworzeniem pilotażowych strategii rozwoju zielonych dachów nastąpiło podsumowanie i prezentacja rezultatów projektu, który przyczynił się do wypracowania dokumentów, łączących w nowy i innowacyjny sposób cel polityki zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich z celami polityki klimatycznej, takimi jak adaptacja do zmiany klimatu i jego ochrona.  11 grudnia 2020 roku konferencja końcowa projektu GRAD: Zielone dachy jako narzędzie adaptacji do zmian klimatu dla obszarów miejskich zebrała szereg osób zainteresowanych kompleksowym podejściem do rozwoju zielonych dachów w miastach.

Konferencję tę otworzyła p. Anna Jaskuła, Dyrektor Biura Stowarzyszenia Gmin Polska Sieć „Energie Cités”, które wraz z Miastem Hamburg realizuje projekt GRAD. Powitała ona uczestników zgromadzonych przy użyciu narzędzia Zoom Webinar, którzy następnie mieli okazję wysłuchać wystąpienia p. Matthiasa Dauna, doradcy ds. Polityki Energetycznej i Klimatycznej z Europejskiej Inicjatywy na rzecz Klimatu (EUKI). Przedstawił on czym jest Europejska Inicjatywa na rzecz Klimatu, w jaki sposób można uzyskać oferowane przez nią finansowanie oraz co EUKI oferuje miastom i gminom. O miastach w procesie adaptacji do zmiany klimatu oraz o instrumentach wsparcia lokalnych działań opowiedział p. Wojciech Augustowski, przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Przedstawił on też wyniki pierwszych ogólnopolskich badań przeprowadzonych przez Ministerstwo dot. zieleni miejskiej. Instrumenty wspierające rozwój zielonych dachów, w tym projekt GRAD i działania podjęte w trakcie jego realizacji przedstawiła p. Patrycja Płonka – kierownik projektów w Stowarzyszeniu Gmin Polska Sieć „Energie Cités”.

Doświadczenia Hamburga związane z realizacją strategii zielonych dachów były inspiracją do podjęcia prac nad takimi strategiami w polskich miastach. Więcej o efektach działań podjętych przez to niemieckie miasto opowiedziała podczas konferencji p. dr Hanna Bornholdt. Zwróciła ona uwagę na to jak dużą rolę w osiągnięciu sukcesu takiego dokumentu odgrywają polityczne deklaracje przedstawicieli samorządów, współpraca z innymi organizacjami i ekspertami, działania edukacyjne oraz miejskie projekty modelowe. Pani Izabela Małachowska-Coqui z biura urbanistyczno-architektonicznego COQUI MAŁACHOWSKA COQUI, czyli ekspert, który w ramach projektu wspólnie z przedstawicielami miast pracował nad poszczególnymi częściami tworzonych pilotażowych strategii, opowiedziała o etapach ich powstawania oraz o wyzwaniach przed jakimi stanęły miasta w tym czasie. Przedstawiła także uczestnikom najważniejsze zapisy wypracowane przez zespoły pracujące nad tymi dokumentami przez ostatnie miesiące.

Następnie, przyszedł czas na panel dyskusyjny w trakcie, którego przedstawiciele Bielska-Białej, Bydgoszczy, Gdyni, Kalisza, Krakowa, Lublina, Wrocławia i Warszawy, czyli miast które w ramach projektu wypracowały strategie rozwoju zielonych dachów, rozmawiali o tym jaki wpływ takie dachy mają na jakość życia w mieście oraz o tym jak zachęcać do ich zakładania zarówno mieszkańców jak i deweloperów. O roli jaką odgrywa zielona infrastruktura w kompleksowej strategii adaptacji do zmian klimatu w Warszawie opowiedział p. Leszek Drogosz – Zastępca Dyrektora Biura Infrastruktury. Zastępca Prezydenta Bielska-Białej - Adam Ruśniak oraz Mirosław Hagemejer (Dyrektor Wydziału Planowania z Lublina) mówili o tym, jak zainspirowani wizytą w Hamburgu i przykładem strategii tego miasta, postanowili przełożyć te niemieckie doświadczenia na grunt lokalny. Jedną z realizowanych inwestycji, będących efektem inspiracji strategią Hamburga są – obok zapewniającego dofinansowanie zielonych dachów „Programu operacyjnego Zielone dachy w Gdyni” – zielone dachy na budynkach biblioteki miejskiej, szkoły podstawowej czy Teatru Miejskiego w Gdyni – mówił Bartosz Frankowski, Naczelnik Wydziału Środowiska z gdyńskiego Urzędu Miejskiego. O zrównoważonym gospodarowaniu deszczówką, które jest jednym z priorytetów Bydgoszczy, modernizującej system kanalizacji deszczowej i realizujący program „Deszcz to zysk”, a także o sposobie w jaki strategia rozwoju zielonych dachów może pomóc w lepszym zarządzaniu wodą opadową na obszarze miasta opowiedziała Beata Kempa, Kierownik Referatu Polityki Środowiskowej, Wydziału Zintegrowanego Rozwoju, Urzędu Miasta Bydgoszczy. Jacek Grzelczyk z Urzędu Miasta Kalisza zwrócił uwagę na konieczność zwiększenia retencji wód opadowych i roztopowych na obszarach miejskich i na działania Kalisza zmierzające do zatrzymania wód deszczowych w miejscu ich opadu. Łukasz Pawlik z Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie przedstawił uczestnikom konferencji instrumenty promocji oraz finansowania zielonych dachów przewidziane w polityce „Zielone dachy dla Krakowa” stworzonej w ramach projektu GRAD, a Grzegorz Synowiec z Urzędu Miejskiego we Wrocławiu zapoznał uczestników z formami wsparcia wrocławskiej strategii rozwoju zielonych dachów i rezultatami jakie ma przynieść jej realizacja w stolicy Dolnego Śląska.

Po serii inspirujących wypowiedzi przedstawicieli miast uczestnicy mieli okazję zapoznać się z zaletami zielonych dachów, jako narzędzia adaptacji miast oraz poszerzyć swoją wiedzę na temat potencjału retencyjnego dachów zielonych czy wykorzystania innych rozwiązań opartych na przyrodzie (NBS), podczas prezentacji wygłoszonych przez zaproszonych ekspertów. Zamykającą prelekcję wygłosił p. Mieczysław Wołosz - Dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach. Opowiedział on o pierwszej edycji zielonego budżetu obywatelskiego - jego założeniach i rezultatach.

Konferencja końcowa była dobrą okazją do podsumowania wszystkich działań zrealizowanych w ramach projektu i stanowiła dobrą okazję do dyskusji i wymiany doświadczeń pomiędzy przedstawicielami miast i zainteresowanymi kompleksowym podejściem do rozwoju zielonych dachów w miastach i lokalnymi instrumentami wspierającymi ten rozwój. Serdecznie dziękujemy wszystkim ekspertom, prelegentom, przedstawicielom miast, pracownikom urzędów, uczestnikom wydarzenia i wszystkim osobom, które angażowały się w ciągu ostatnich ponad 2 lat w działania realizowane w ramach projektu GRAD. Mamy nadzieję, że wypracowane dokumenty przyczynią się do zintensyfikowania rozwoju zielonych dachów i popularyzacji tego typu rozwiązań pośród deweloperów, przedsiębiorców i mieszkańców miast.

Zachęcamy do zapoznania się poniższymi z materiałami z konferencji:

Nagranie:

Prezentacje:

1. Europejska Inicjatywa i Wspólnota na rzecz Klimatu – korzyści dla miast , Matthias Daun, Doradca ds. Polityki Energetycznej i Klimatycznej, Europejska Inicjatywa na rzecz Klimatu (EUKI)
2. Rola miast w procesie adaptacji do zmiany klimatu i instrumenty wsparcia lokalnych działań , Wojciech Augustowski, Naczelnik Wydziału ds. Miast i Adaptacji do Zmian Klimatu, Departament Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej, Ministerstwo Klimatu i Środowiska
3. „GRAD: Zielone dachy jako narzędzie adaptacji do zmian klimatu dla obszarów miejskich” – rezultaty projektu i wnioski z jego realizacji , Patrycja Płonka, Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”
4. Strategia rozwoju zielonych dachów Miasta Hamburg , dr Hanna Bornholdt, Miasto Hamburg
5. Instrumenty wspierające lokalny rozwój zielonych dachów - pilotażowe strategie opracowane w ramach projektu GRAD , Izabela Małachowska-Coqui, COQUI MALACHOWSKA COQUI Städtebau Landschaftsarchitektur
6. Zielone dachy narzędziem adaptacji do zmiany klimatu , Marta Weber-Siwirska, Polskie Stowarzyszenie „Dachy Zielone”, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
7. Zielone dachy dla zwiększenia retencji wodnej w miastach , Ewa Burszta-Adamiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
8. Wykorzystanie zielonych dachów i innych rozwiązań opartych na przyrodzie w mieście , Agnieszka Czachowska, Fundacja Sendzimira
9. Zielony budżet obywatelski jako narzędzie finansowania rozwoju zielonej infrastruktury , Mieczysław Wołosz, Dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach

Program wydarzenia

Zapraszamy również do odwiedzenia strony projektu GRAD oraz poprzednio realizowanego przez nasze Stowarzyszenie projektu Ogród nad głową, gdzie znajdują ciekawe publikacje dot. zielonych dachów, do zapoznania z którymi gorąco zapraszamy.