18 listopada 2020 r. odbyła się konferencja końcowa projektu „Ślad wodny jako narzędzie edukacji, integracji oraz podejmowania inicjatyw na rzecz ochrony zasobów wodnych w miastach.” W dobie powszechnie panujących obostrzeń epidemicznych wszyscy uczestnicy konferencji spotkali się wirtualnie, aby zapoznać się z rezultatami tego ponad trzyletniego projektu oraz wymienić się wiedzą i doświadczeniami na temat gospodarowania wodą na terenach zurbanizowanych.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele miast i gmin z całej Polski, środowisk akademickich, spółek komunalnych, przedsiębiorstw wodociągowych i inni zainteresowani tematem zrównoważonej gospodarki wodnej. Konferencję otworzyła Pani Dyrektor Anna Jaskuła witając zgromadzonych uczestników. Na wstępie szczegóły zrealizowanych w projekcie „Ślad wodny miast” działań i ich rezultatów przedstawiła Pani Anna Lachowicz – kierownik tego projektu w Stowarzyszeniu Gmin Polska Sieć „Energie Cités”. Opowiedziała ona o powstałym w ramach projektu Kalkulatorze śladu wodnego i Platformie współpracy, o przeprowadzonych trzech cyklach szkoleń, podróżach studyjnych do Łodzi i Bydgoszczy, kampanii promocyjno-edukacyjnej czy stworzonych publikacjach m.in. o poradniku dla gmin „Racjonalizacja wykorzystania zasobów wodnych na terenach zurbanizowanych.” Następnie Pani dr hab. inż. Ewa Burszta-Adamiak z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przedstawiła zarówno rozwiązania oraz technologie wpływające na redukcję i optymalizację śladu wodnego, a także najlepsze praktyki, które można wdrażać zarówno na poziomie regionalnym oraz miejskim jak i we własnych gospodarstwach domowych.
W kolejnej części wydarzenia przedstawiciele Cieszyna, Ełku, Jasła, Kalisza oraz Milanówka, czyli miast biorących udział w projekcie „Ślad wodny miast” zaprezentowali uczestnikom działania związane z zarządzaniem wodą, jakie realizują w swoich miastach. Po krótkiej przerwie Pan dr inż. Wiesław Fiałkiewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przedstawił zgromadzonym sposób na wykorzystanie śladu wodnego w kontekście planowania zrównoważonego rozwoju miast. Temat racjonalnego gospodarowania wodami opadowymi, szczególnie na terenach w dużym stopniu przekształconych przez człowieka poruszyła w swojej prezentacji Pani dr Ksymena Rosiek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Zwróciła ona uwagę na problem linearnego wykorzystania wody w gospodarce, które powinno być zastąpione dążeniem do zamknięcia obiegu w cyklach biologicznych z wykorzystaniem m.in. zielono-niebieskiej infrastruktury oraz w cyklach zarządzanych przez człowieka, tak aby wody opadowe zawracane były ponownie do obiegu gospodarczego.
Sposobem na zagospodarowanie wód deszczowych w miejscu opadu dla minimalizacji skutków spływu powierzchniowego na terenach miejskich są także zielone dachy. Tę i inne funkcje, jakie spełniają zielone dachy w zakresie adaptacji do zmian klimatu przedstawiła uczestnikom Pani Patrycja Płonka - kierownik projektów w Stowarzyszeniu Gmin Polska Sieć „Energie Cités”. Jednym ze sposobów, w jakie miasta mogą wspierać na swoim terenie rozwój zielonych dachów są instrumenty regulacyjne i finansowe, które idąc w parze ze współpracą i dialogiem z mieszkańcami oraz przedsiębiorstwami zapewniają holistyczne podejście do rozwoju intensywnych i ekstensywnych dachów zielonych na budynkach miejskich. Dobrym przykładem takiego podejścia jest projekt GRAD, w ramach którego 8 polskich miast tworzy strategie mające na celu promocję zielonych dachów i zachęcenie również prywatnych inwestorów do budowy nowych zielonych dachów. Niezbędnym działaniem zmierzającym do poprawy gospodarki wodnej jest edukacja zarówno dzieci i młodzieży, jak i starszych mieszkańców miast. O przykładowych kampaniach edukacyjnych, warsztatach i publikacjach opowiedziała Pani mgr inż. arch. Agnieszka Czachowska z Fundacji Sendzimira. Tworzenie ogrodów deszczowych z udziałem mieszkańców lub uczniów stanowi jeden z ciekawszych pomysłów na partycypację i pozwala upowszechniać wiedzę nt. klimatu i adaptacji do jego zmiany.
Konferencja końcowa umożliwiła podsumowanie wszystkich działań zrealizowanych w ramach projektu i stanowiła dobrą okazję do dyskusji i wymiany doświadczeń nt. podejmowania inicjatyw na rzecz ochrony zasobów wodnych w miastach oraz działań zmierzających do racjonalnej gospodarki wodami opadowymi. Serdecznie dziękujemy wszystkim prelegentom, przedstawicielom miast, pracownikom urzędów, uczestnikom wydarzeń i wszystkim osobom, które angażowały się w ciągu ostatnich ponad 3 lat w działania realizowane w ramach projektu „Ślad wodny miast”. Mamy nadzieję, że udział w szkoleniach, wizytach studyjnych i innych wydarzeniach przybliżył Państwu temat racjonalnego gospodarowania wodą i pozwolił poznać metody poprawy systemu zarządzania gospodarką wodną w polskich miastach.
Prezentacje:
- Prezentacja rezultatów projektu oraz publikacji opracowanych w ramach projektu , Anna Lachowicz, PNEC
- Przykłady wdrożeń najlepszych praktyk, procedur i technologii wpływających na redukcję śladu wodnego , Ewa Burszta-Adamiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
- Prezentacja działań związanych z zarządzaniem wodą w Mieście Cieszyn , Małgorzata Węgierek, Urząd Miejski w Cieszynie
- Prezentacja działań związanych z zarządzaniem wodą w Mieście Milanówek , Przemysław Kopiec, Urząd Miasta Milanówka
- Wykorzystanie śladu wodnego w planowaniu zrównoważonego rozwoju miasta , Wiesław Fiałkiewicz, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
- Wyzwania związane z zagospodarowaniem wód opadowych w kontekście rozwoju zrównoważonego i gospodarki obiegu zamkniętego , Ksymena Rosiek, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
- Zielone dachy jako narzędzie adaptacji do zmian klimatu dla obszarów miejskich , Patrycja Płonka, PNEC
- Edukacja mieszkańców w zakresie poprawy zarządzania wodami w miastach i gospodarstwach domowych , Agnieszka Czachowska, Fundacja Sendzimira
